نیازی به واردات میوه نداریم/ لزوم توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی
مدیر کل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی گفت: به‌جز چهار میوه گرمسیری، نیازی به واردات میوه نداریم.
به گزارش ایانا از صدا و سیما شکرالله حاجی وند گفت: کشور ما جزو ۱۰ کشور برتر جهان در تولید محصولات باغی و از صادرکنندگان مهم میوه در دنیاست و به‌جز چهار میوه گرمسیری، در سایر میوه‌ها مطلقا نیازی به واردات میوه نداریم و باید با افزایش کیفیت بسته‌بندی، میزان صادرات را افزایش دهیم و ارزآوری بیشتری برای کشورمان داشته باشیم.
مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی گفت: برخی میوه‌های سردسیری و خشک شامل پسته، سیب، گلابی، گردو، بادام، فندق، انگور، انواع کشمش، هلو و شلیل، آلو و گوجه، آلوخشک، گیلاس و آلبالو، زردآلو و زردآلو خشک است.
وی درباره اینکه در محصولات پسته، گردو، فندق و بادام چقدر تولید داریم، اعلام کرد: درباره میزان تولید محصولات یادشده، آمارهای مربوط به سال ۹۵ هنوز کامل استخراج نشده است؛ اما درباره آمارهای سال ۹۴ پسته ۲۶۱ هزار تن، گردو ۲۳۱ هزار تن، بادام۱۵۹هزار تن و فندق ۲۳ هزار تن تولید داشته‌ایم.
سرانه مصرف محصولات یادشده به ترتیب برای پسته ۰,۷ کیلوگرم، گردو ۲.۴ کیلوگرم، بادام ۱.۵ کیلوگرم و فندق ۰.۲۵ کیلوگرم ثبت شده است.
مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد:ضایعات با توجه به نوع محصول متفاوت است و کمترین میزان ضایعات مربوط به میوه‌های خشک بوده و میزان ضایعات در میوه‌های تازه‌خوری بالاتر است.بیشترین مقدار ضایعات در محصولات باغی مربوط به مراحل برداشت و پس از برداشت است که با اعمال مدیریت صحیح در مراحل تولید تا عرضه محصول و همچنین صنایع تبدیلی و تکمیلی میزان ضایعات را به مقدار قابل توجهی می‌توان کاهش داد.
حاجی وند درباره سهم ماشین‌آلات کشاورزی در کاهش ضایعات و قیمت تمام‌شده محصولات هم گفت: استفاده بهینه از ماشین‌آلات و ادوات مخصوص باغی در باغات میوه کشور، علاوه بر کاهش میزان قیمت تمام‌شده میوه و افزایش درآمد باغداران، باعث افزایش قدرت رقابت در بازارهای جهانی میوه و در نتیجه افزایش ارزآوری و صادرات و اشتغالزایی در کشور می‌شود. متاسفانه در‌حال حاضر درصد مکانیزاسیون در باغات کشور کمتر از پنج درصد است که با تخصیص اعتبارات ۱۵۰۰ میلیارد تومانی در سال جاری، از رشد قابل‌توجهی برخوردار خواهد شد.
مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی درباره خرید تضمینی هم گفت: به دلیل مزیت نسبی بالا، محصولات باغی عمدتاً دارای بازار مبادلاتی آزاد هستند اما در برخی مواقع دولت به منظور تنظیم بازار و جلوگیری از زیان باغداران در بازار محصولات تحت حمایت قانون تضمین خرید دخالت و بر مبنای قیمت تضمینی تعیین شده خرید می‌کند.
بسیاری دیگر از محصولات باغی مانند انواع میوه‌ها، تحت پوشش قانون تضمین خرید نبوده و مکانیسم عرضه و تقاضا، تعیین‌کننده قیمت این دسته از محصولات است. در مورد محصولات باغی تحت پوشش قانون، دولت به عنوان یک خریدار در بازار با اعلام قیمت‌های تضمینی حضور بالقوه دارد و تولیدکنندگان در صورت تمایل می‌توانند محصول خود را به نرخ اعلام شده به دولت بفروشند.
به گفته حاجی وند ؛ معمولا قیمت اغلب محصولات باغی در بازار آزاد بالاتر از نرخ تضمینی بوده و نیازی به دخالت دولت برای خرید ایجاد نشده است، تنها در مورد برخی محصولات مانند خرما و کشمش دولت اقدام به خرید کرده است.
وی افزود: هدف از این موضوع، حمایت از باغداران، جلوگیری از ضرر و زیان و تأمین حداقل معیشت آنها بوده است.
اما ماهیت متفاوت بازار محصولات باغی و زراعی موجب شده است این قانون در عمل تنها برای محصولات خرما، کشمش و چای کاربرد داشته باشد.
وی گفت: با فناوری‌های نوین باغبانی مثل سیستم کشت متراکم، ارقام تجاری با عملکرد بالا، پایه‌های رویشی و بهره‌گیری از روش‌های نوین آبیاری، هرس فنی و تغذیه و مکانیزه کردن باغات میوه و در نتیجه افزایش عملکرد میوه‌ها، ضمن افزایش چند برابری درآمد باغداران، دیگر نیازی به خرید تضمینی نیست. در مواقع ضروری، انجام خرید توافقی در محصولات باغی می‌تواند راهگشا باشد.
مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی گفت : تعیین خرید تضمینی باید با در نظر گرفتن معیارهای متعدد از جمله قیمت جهانی محصولات و هزینه تمام‌شده آنها و به طور دقیق صورت گیرد تا از زیان باغداران جلوگیری به عمل آید.
ضایعات میوه‌های داخلی، راه را برای واردات باز می‌کند
براساس آمارهای موجود، تقریبا ۳۰درصد محصولات کشاورزی ایران به دلایل مختلف از محل تولید تا مکان مصرف از بین می‌رود و تبدیل به ضایعات می‌شود.این در حالی است که عدم توسعه صنایع تبدیلی در کشورمان به این حجم بالای ضایعات دامن زده و باعث شده هر سال به دلیل نبود چنین امکاناتی، بخش قابل توجهی از محصولات کشاورزی به دست کشاورزان دور ریخته شود.
شاهد مثال این روند آن است که باغداران شهر ارومیه در اعتراض به کاهش بی‌دلیل قیمت محصول سیب محصولاتشان را کنار جاده تخلیه کردند و رفتند.
کارشناسان و متخصصان امر تاکید می‌کنند، در صورت توسعه به‌موقع و هدفمند صنایع تبدیلی در بخش کشاورزی، نه تنها شاهد کاهش قابل ملاحظه ضایعات در بخش‌های مختلف کشاورزی خواهیم بود بلکه زمینه مدیریت تولید در کنار ارزش افزوده بالاتر هم ایجاد خواهد شد.
این افراد تاکید می کنند با توجه به شرایط فعلی و در نظر گرفتن فسادپذیری محصولات کشاورزی یکباره بخش قابل‌توجهی از محصولات مختلف وارد بازار شده و نبود متقاضی به میزان کافی، زیان اقتصادی کشاورزان یا باغداران را ایجاد می‌کند درحالی که اگر صنایع تبدیلی مثل سردخانه‌ها یا کارخانه‌های کنسرو، کمپوت، کنسانتره یا حتی کودهای زیستی ایجاد شده باشد، کشاورزان می‌توانند با نگهداری یا تبدیل محصولاتشان به محصولاتی با ماندگاری بالاتر در طول دوره‌ای بلند مدت، اقدام به فروش تولیدات خود با ارزش افزوده بالاتر کنند.
مدیرکل دفتر امور میوه‌های سردسیری و خشک وزارت جهاد کشاورزی گفت: این مسئله موجب شده است، سالانه حجم زیادی میوه به کشور وارد شود، در حالی که با تنظیم مناسب بازار، می‌توان آن را کاهش داد و خودکفایی در بازار میوه را به‌طور واقعی محقق کرد./